Śniadanie na trawie, trochę jak z obrazu Eduarda Maneta. Słońce, łąka, drzewa, jakaś woda… Na kocu rozłożone owoce, słodycze, a ponieważ to czasy współczesne, więc obok dymi grill, a w szklankach chłodne piwo. I nagle ostrzegawcze brzęczenie tuż przy twarzy! Uwaga, OSA!!!
Osy, kto się z nimi nie zetknął? Owady z rzędu błonkoskrzydłych o ciele długości 10-16 mm (królowe są większe), w Polsce występujące pospolicie. Ich charakterystyczną cechą jest odwłok o czarno-żółtym zabarwieniu, silnie przewężony u nasady.
Ponieważ barwy te mają za zadanie ostrzegać ewentualnych drapieżników, że mają do czynienia z owadem niebezpiecznym, wiele innych niegroźnych gatunków owadów latających przybrało podobne kolory, by w ten sposób oszukać swoich wrogów. Niektóre gatunki os budują swe gniazda w ziemi, inne, jak na przykład osa dachowa w dziuplach, na strychach, pod dachami itp. Są owadami społecznymi.
Groźną bronią osy jest umieszczone w tylnej części odwłoka żądło, a o tym, że użądlenia są bardzo bolesne, wielu z nas zdążyło się już przekonać na własnej skórze. Owady te bardzo łatwo rozdrażnić nawet niechcący, jakimś szybkim ruchem czy głośnym zachowaniem. Gdy poczują się zagrożone, atakują całą gromadą. Użądlenie powoduje bardzo silny, piekący ból i miejscowy obrzęk. Gorzej, gdy jad zostanie wprowadzony bezpośrednio do naczynia krwionośnego, bo po takim ukłuciu mogą wystąpić zawroty głowy, osłabienie tętna, dreszcze, przyśpieszony oddech. Niezwykle groźne są użądlenia wewnątrz jamy ustnej, na przykład po nieopatrznym połknięciu owada, który wszedł do butelki z napojem.
Szybko powstająca opuchlizna może wtedy doprowadzić nawet do uduszenia, dlatego należy jak najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe. Jad osy dla osób, które nie są uczulone nie jest niebezpieczny. Tym co różni je od pszczół jest, że podczas ukłucia nie tracą żądła.
Unikajmy os, jeśli nie chcemy być użądleni, ale nie niszczmy gniazd i nie zabijajmy ich bez potrzeby, ponieważ wbrew pozorom są owadami bardzo pożytecznymi. Swoje larwy karmią mszycami i gąsienicami, w naturalny sposób niszcząc w ten sposób wiele szkodników roślin.
Osy po wtargnięciu na ich terytorium są wyjątkowo agresywne. Wszystkie ruszają do ataku.